IWI uit Ecuador

Op een dakterras in het noorden van Quito (Ecuador) staat IWI, een architectonische uitschuifmodule, waarmee je kan spelen om de binnen- en buitenruimte aan te passen aan je wensen. Wil je relaxen in de buitenlucht, dan klap je de harmonica in. Heb je extra binnenruimte nodig om te werken, dan klap je de module half of helemaal open.

In 2023 introduceerden Amelia Tapia en Juan Ruiz IWI als nieuwe oplossing voor schaarse ruimte: “IWI is een architectonisch project dat de gebruiker leefruimte biedt die zich aanpast aan zijn levensstijl. We hebben IWI ontwikkeld en gepatenteerd in Ecuador. De naam IWI komt voort uit het zijaanzicht van het model, ‘I’ is de vaste achterste module, ‘W’ is de uitvouwbare accordeon en de tweede ‘I’ is de voorste module.”

Juan en Amelia hebben samengewerkt aan projecten in Spanje, Nederland en Ecuador, waar ze nu beiden wonen. Hun architectuur streeft naar efficiënte oplossingen door kennis van traditionele bouwtechnieken en nieuwe technologieën.

Amelia Tapia is als architect afgestudeerd aan de Katholieke Universiteit van Quito (2017) en heeft een MSc in Bouwtechnologie aan de Technische Universiteit van Delft (2020). Ze maakte deel uit van de ontwikkeling van Cabin Anna (voor meer informatie over Cabin Anna: zie het artikel in Bouwtotaal in de serie Slim Ruimtegebruik, maart 2024) en is gespecialiseerd in houtbouwtechnieken. Amelia richt zich graag op het verbeteren van de kwaliteit van leven van kinderen en hun verzorgers in steden over de hele wereld. Ze is projectmanager bij Huasipichanga, een stedelijk adviesbureau gevestigd in Cuenca, Ecuador en Nederland.

Juan Ruiz (Spanje) is eveneens architect, afgestudeerd aan de IE-universiteit van Segovia, Spanje (2013). Hij heeft een MSc in energie-efficiëntie en bio-klimatische architectuur aan de Camilo José Cela-universiteit in Madrid (2015). Na het afronden van zijn studie verhuisde hij naar Quito, Ecuador, waar hij werkte als projectmanager bij Tec Taller EC. In 2018 verhuisde hij naar Nederland, waar hij zich specialiseerde in geïndustrialiseerde architectuur in hout, en deel uitmaakte van het team van The New Makers.

Word je blij van dit soort gave huisjes? Bestel dan een van m'n boekjes:

Slim Ruimtegebruik 1, 2 en 3

Dragspelhuset bij Övre Gla

Deze bijzondere woning is een uitbreiding van een hut uit het eind van de 19e eeuw, gelegen aan de oever van het meer Övre Gla in het natuurreservaat Glaskogen in Zweden. Volgens de Zweedse bouwregelgeving is het niet toegestaan om langs de oever van het meer te bouwen, maar er wordt een uitzondering gemaakt als het een uitbreiding van een bestaand gebouw betreft. Boris Zeisser (Natrufied Architecture, tevens eigenaar van Dragspelhuset) en Maartje Lammers (Earthbound) ontwierpen een cabine, die kan evolueren.

‘We moesten voldoen aan een maximaal vloeroppervlak en de uitbouw moest zich bevinden op 4 meter van de perceelgrens, in dit geval een idyllisch beekje.’ Om de maximale mogelijkheden van de bouwvoorschriften te benutten hebben ze een uitbreiding aan de hut gemaakt die kan evolueren. Het gebouw kan zich letterlijk aanpassen aan de omgeving, afhankelijk van de weersomstandigheden, het seizoen of het aantal bewoners: ‘De verlenging ontvouwt zich als een vlinder. In de winter is het een cocon, compact met een dubbele huid tegen de kou. In de zomer kan het gebouw van vorm veranderen of, net als een vlinder, zijn vleugels uitvouwen voor extra beschutting tijdens regenachtige dagen.’

De ramen van de cabinekop kunnen wijd open en op de uitkraging van het bewegende deel kan je boven de meanderende beek luisteren naar het geruis van de beek: ‘Als we in de winter naar het zuiden terugkeren, wordt het hoofdeinde van de hut naar binnen getrokken en is de hut wederom niet groter dan toegestaan. Wanneer de ruimte op zijn grootst is, worden de zintuigen maximaal geprikkeld: wonen boven het water van de beek.’

Word je blij van dit soort gave huisjes? Bestel dan een van m'n boekjes:

Slim Ruimtegebruik 1, 2 en 3

Waterstof Tiny House in Hoogeveen

In Hoogeveen bouwden gemeente, regionaal bedrijfsleven en onderwijsinstellingen samen aan een Tiny House op groene waterstof en met duurzame en circulaire materialen. Het Waterstof Tiny House is een gezamenlijk initiatief van gemeente Hoogeveen, Alfa-college en Vrienden van Techniek Hoogeveen, en maakt onderdeel uit van de Regio Deal Zuid- en Oost-Drenthe.

Mbo-studenten van het Alfa-college in Hoogeveen bouwden een Tiny House, waarin bewoners met waterstofgas kunnen verwarmen en douchen. Het Tiny House van 12 bij 3,5 meter is voorzien van tanks om waterstof op te slaan en een 2-tal batterijen. Als de verzamelde zonne-energie niet toereikend is, kan er ook worden aangesloten op het elektriciteit netwerk.

Er zitten 2 waterstof systemen in het huisje. Een retrofit: een waterstofketel voor de verwarming, deze werkt hetzelfde als een aardgasketel. En een zelfvoorzienend waterstofsysteem: stroomopwekking met eigen zonnepanelen, waterstofproductie door elektrolyse en opslag van waterstof in tanks. Als er in de winter energie nodig is, wordt de waterstof met een brandstofcel omgezet naar elektriciteit. De warmte, die daarbij vrijkomt, wordt gebruikt om het huisje te verwarmen.

Word je blij van dit soort gave huisjes? Bestel dan een van m'n boekjes:

Slim Ruimtegebruik 1, 2 en 3

Sprout

                  Ruben en Marjolein, foto: Jonah Samyn

Sprout is een conceptueel huis(je) op basis van duurzame materialen en een geïntegreerde kas. Het concept is een nieuw initiatief van Woonpioniers, waar een gezelschap ontwerpers, voortdurend bezig is duurzaam en innovatief nieuwe woonruimte te creëren. Sprout Munt is het startmodel met een geïsoleerd gebruiksoppervlak van 21 m2.

Menno Versluis is projectleider Sprout: ‘Op ons kantoor staat een hoge kast vol met gezonde monsters: van bio-based isolatiematerialen tot duurzaam behandelde houtsoorten en experimentele gevelplaten. Onze dagelijkse missie is dan ook een nieuwe, gezonde bouwcultuur op gang te brengen. Materiaalgebruik is daar vanzelfsprekend een belangrijk onderdeel van.’

            Marjolein in het klein, foto: Chiela van Meerwijk

‘Iedereen weet inmiddels dat deze materialen minder CO2 uitstoten of zelfs opslaan. Hoognodig. Maar nog steeds zijn ze niet de standaard. Zonde. Dankzij een slim ontwerp en efficiënte bouwmethodiek is Sprout een volwaardige en bio-based woning, waarbij we op alle niveaus gezonde materialen gebruiken. Zo hopen we gezond bouwen voor een steeds bredere doelgroep bereikbaar te maken.’

Een bijzonder onderdeel is de geïntegreerde kas: ‘Van deze ruimte heb je het hele jaar door plezier. Op koude dagen, als de zon een beetje schijnt, kan voor je het weet je trui al uit. En wordt het warmer dan zet je alle deuren open en heb je in feite een fantastische veranda. Groene vingers? Kweek er dan je eigen groenten en gooi ze in de pan. Daarnaast biedt een kas ook energetische voordelen. In de winter 'oogst' je een hoop warmte waardoor je stookkosten naar beneden gaan.’

Word je blij van dit soort gave huisjes? Bestel dan een van m'n boekjes:

Slim Ruimtegebruik 1, 2 en 3

Marjolein in het klein, foto: Chiela van Meerwijk

Cabin Anna

Caspar Schols presenteert: Cabin ANNA, een bijzonder huis, dat op veel manieren te gebruiken is en zich open stelt voor de natuur. Het oorspronkelijke ontwerp maakte hij al in 2016 naar aanleiding van een bijzonder verzoek van zijn moeder om een multifunctionele ruimte in de natuur te bouwen. Caspar werd zo geïnspireerd door het resultaat dat hij koos voor een aanvullende studie en doorontwikkeling van dit eerste ontwerp. Cabin ANNA is vooral bijzonder door haar verrijdbare gevels, die ervoor zorgen dat je kan kiezen voor een open ruimte, een ruimte met een glazen gevel of een ruimte met een dichte houten gevel. Caspar ontving voor dit revolutionaire concept de Radical Innovation Award in New York en de Architizer A+ Awards, met gepaste trots voegt hij hieraan toe: ‘Ik was winnaar uit alle categorieën, wereldwijd, meer dan 5000 projecten.’

Zonder bouwkundige opleiding begon Caspar aan zijn eerste project, nadat zijn moeder hem had gevraagd een natuurverblijf te ontwerpen: ‘Ze wilde een flexibele ruimte waarin ze kon lezen of schilderen, familiediners kon organiseren en waar haar kleinkinderen theatervoorstellingen konden geven. Maar het huis moest haar vooral dicht bij de natuur brengen. Het idee van ANNA is ontstaan vanuit de wens om met de elementen van de natuur te leven in plaats van je er volledig van af te schermen.’

Na de realisatie van het eerste model wilde Caspar verder met zijn vernieuwende concept. Dankzij een studiebeurs kon de natuurkundige een studie volgen aan de Architectural Association in Londen: ‘Hoe leerzaam mijn natuurkundestudie ook was, deze nieuwe studie voelde echt als thuiskomen. Het was een hele uitdaging om van het eenmalige ontwerp voor mijn moeder een reproduceerbaar en betaalbaar product te maken. ANNA Stay is een volledig bewoonbare woning die overal ter wereld flexibel kan worden gemonteerd en gedemonteerd.’

Word je blij van dit soort gave huisjes? Bestel dan een van m'n boekjes:

Slim Ruimtegebruik 1, 2 en 3

Skiphouse

De Britse kunstenaar Harrison Marshall heeft een unieke manier gevonden om de stijgende kosten van levensonderhoud in Londen het hoofd te bieden. Terwijl de huurprijzen in de Britse hoofdstad voor veel mensen onhaalbaar zijn, heeft hij zijn ontwerpvaardigheden gebruikt om een nieuwe manier te creëren om met minder te leven. In januari 2023 pakte Harrison zijn koffers en verhuisde naar een bewoonbare afvalcontainer.

De kunstenaar heeft de afvalcontainer omgebouwd tot een leefbare ruimte, geschikt om te slapen, koken, wassen en zelfs om een paar vrienden te ontvangen. Met nog geen 2,5 vierkante meter aan vloeroppervlak beschikt de container over alle basisvoorzieningen om hem in staat te stellen in het centrum van Londen te wonen.

Harrison is medeoprichter van CAUKIN Studio: een sociale ontwerp- en bouwonderneming die impact creëert door middel van architectuur. Hij heeft voor dit project £ 4000,-- uitgegeven aan materialen en levensbenodigdheden en zijn lopende uitgaven komen uit op zo’n £ 50,-- per maand.

‘Dit project is de samensmelting van jaren van enigszins bizarre ideeën, en gaat terug tot de tijd dat ik als kind droomde van het leven in mijn eigen kleine huis. Vorig jaar verhuisde ik terug naar Londen en werd meteen getroffen door de hoge huurkosten. Ik wist dat er een andere mogelijkheid moest zijn, en voordat ik er echt over kon nadenken, was ik al op weg om in een container te leven.’

Het project maakt deel uit van SKIP Gallery, een doorlopend collaboratief openbaar kunstinitiatief dat is gestart om de broodnodige ruimte, kansen, financiering en belangenbehartiging te creëren voor opkomende kunstenaars, in een poging het exclusieve karakter van de kunstwereld en de meer typische galerieruimtes te bestrijden. Het Skip House is deels kunstinstallatie, deels sociaal commentaar en wil een gesprek op gang brengen over de Britse huizencrisis en alternatieve oplossingen verkennen.

Word je blij van dit soort gave huisjes? Bestel dan een van m'n boekjes:

Slim Ruimtegebruik 1, 2 en 3

Lighthouse

Lighthouse is een rijdend tuinkantoortje dat is ontworpen als meubelstuk. In het bijzondere kantoor met een vijfhoekige plattegrond en schuine wanden is een deur zonder rechte hoeken geïntegreerd en een op maat gemaakt dakraam, dat traditionele scheepsbouwmaterialen combineert met details van het zonnedak van een auto. Justin Rice en Kagan Taylor van de Knowhow Shop hebben het kantoortje ontwikkeld en gebouwd in hun werkplaats in Los Angeles.

Het kantoortje heet Lighthouse om de hoeveelheid licht, die je door de grote raamopeningen binnen krijgt, te benadrukken. Maar de naam Lighthouse verwijst ook naar het lichte gewicht van het kantoor. Het duo maakt gebruik van SIPs (Structural Insulated Panels) en Douglas Spar van oude balken en besteedt veel aandacht aan het gebruik van lichtgewicht en gerecyclede materialen: ‘We maken een eindproduct dat weinig impact heeft op het milieu en licht genoeg is om gemakkelijk te kunnen worden verplaatst.’

Het microkantoor is gebouwd op stevige zwenkwielen, die zijn eigenlijk zijn ontworpen om containers te ondersteunen. Hierdoor kan de werkruimte eenvoudig worden verplaatst en hoeft geen traditionele fundering te worden gemaakt. De wielen zorgen er ook voor dat de constructie vrij blijft van de grond en geen last heeft van vocht uit de grond.

‘We hebben een kleine werkplaats en hechten veel waarde aan flexibiliteit in onze workflow,’ zeggen Justin en Kagan. ‘Door ons kantoor op wielen te plaatsen, kunnen we het op een andere plek zetten, wanneer we ruimte nodig hebben voor een grote materiaallevering of als we onze studio moeten verhuizen naar een bouwlocatie.

Knowhow Shop maakt vernieuwende ontwerpen en introduceert een nieuwe manier van bouwen: ‘We hebben geen traditionele details en bouwmethoden toegepast. Vanaf het fabriceren van de SIPs en het verwerken van glasvezel in de gevel tot het verfwerk, de productie van ramen en deuren en de uitvoering van het binnen houtwerk, alles hebben we zelf uitgevoerd. Dit was gelijk een goede gelegenheid om onze vakbekwaamheden te testen en onze vaardigheid om ruimte te creëren.’

Word je blij van dit soort gave huisjes? Bestel dan een van m'n boekjes:

Slim Ruimtegebruik 1, 2 en 3